Westerse samenleving, westerse wereld, westerse maatschappij, het vrije Westen,westerse normen en waarden, westerse cultuur, of simpelweg het Westen zijn allemaal hondenfluitjes die vallen onder de categorie westerse beschaving. Het hondenfluitje heeft een vrij hoge plausible deniability, omdat de term zeer abstract is. Het is daarom erg belangrijk om goed te begrijpen hoe dit hondenfluitje wordt ingezet en dat niet alle vormen van gebruik een hondenfluitje zijn.
Wat is de westerse beschaving?
De neutrale betekenis van dé westerse beschaving is de demografie en cultuur van Europa door de geschiedenis heen. Beschavingen en begrippen zoals het Romeinse rijk, Vikingen, middeleeuwen, renaissance, de verlichting, modern humanisme en protestantisme zijn allemaal direct verbonden met de neutrale betekenis door de tijd heen. De neutrale visie gaat dus altijd met de tijd mee en accepteert inherent de veranderingen die de toekomst te bieden heeft. Je zou bijvoorbeeld kunnen stellen dat de westerse beschaving nu bestaat uit een multiculturele samenleving in het informatie-tijdperk (information age). Omdat mensen over de hele wereld nauw met elkaar zijn verbonden door middel van moderne communicatiemiddelen en mensen nu meer dan ooit zichzelf kunnen verplaatsen en settelen, vanwege moderne en snelle vervoersmiddelen, lijkt het begrip ‘Westers‘ steeds meer aan contrast te verliezen. Of dit daadwerkelijk zo is of niet, laat ik in het midden, want hier komt nogal wat statistiek bij kijken, waar in deze korte uitleg geen noodzaak voor is.
Extreemrechtse visie op het Westen
Dit brengt ons wel gelijk bij de extreemrechtse visie op de westerse beschaving: Zij menen dat het Westen niet aan verandering onderhevig mag zijn en zich moet blijven vasthouden aan een periode uit de geschiedenis. Dit kan bijvoorbeeld een periode zijn waarin Vikingen het voor het zeggen hadden, Het Romeinse rijk regeerde, maar ook bijvoorbeeld wanneer Nazi-Duitsland de touwen in handen had. De extreemrechtse visie is gebaseerd op een witte, westerse wereld, naar ieder voorbeeld uit een periode uit de geschiedenis waar dit zo was. Niet witte, westerse personen en andersdenkenden zijn in deze denkbeelden altijd ondergeschikt en slechts bruikbaar als slaven, goedkope arbeiders of vulmateriaal voor massagraven. De angst bij dit type extreemrechtse persoon is dat hún westerse beschaving wordt overgenomen door buitenstaanders en andersdenkenden door middel van een verregaand complot. Cultuurmarxisme is daarvan een voorbeeld.
Westerse beschaving als hondenfluitje
Door het verschil in neutrale opvatting en extreemrechtse opvatting is het bij dit hondenfluitje heel erg van belang te weten wie er spreekt. Als een geschiedenisleraar spreekt voor de klas en een aantal onderwerpen behandelt uit de geschiedenis van Europa en zich dient van feitelijke kennisoverdracht, dan zal de term vrijwel zeker geen hondenfluitje zijn. In contrast, als een extreemrechtse politicus op live televisie spreekt over immigratiebeleid en de bedreiging voor ‘Onze westerse samenleving’ in het zelfde betoog, dan mag je er vrij zeker van uit gaan dat hij met ‘Onze westerse samenleving‘ een samenleving bedoelde uit een tijdperk vóór 1945. De term staat dan synoniem aan een wit en zuiver Europa.
Wie gebruiken deze term als hondenfluitje?
Fascisten, neonazi’s en iedereen die om racistische motieven tegen immigratie is.
Hoe wordt het hondenfluitje gebruikt?
Doorgaans zegt de spreker iets in de zin van:
“We moeten ónze westerse samenleving niet laten afpakken door falend immigratiebeleid.”
Wat de persoon in kwestie werkelijk zegt is dat hij niet wil dat wit Europa minder wit wordt door immigratie en ideologie uit niet-westerse landen en culturen.
In geschreven tekst
In geschreven tekst heb je wat meer vlees om mee te werken, die je niet hebt als er wordt gesproken. En dat is het gebruik van een hoofdletter W in het woord westers. Doorgaans is het ‘westers’ en ‘het Westen’. Wat opvalt echter is dat extreemrechtsen vaak ‘Westers’ schrijven in plaats van ‘westers’.
Gebruik van de term op onlogische plekken
De term wordt soms ook onlogisch gebruikt. Vaak wordt er Nederland, het Schengengebied of gewoon Europa mee bedoeld in de context die je krijgt als uitleg, nadat de spreker is geconfronteerd met het gebruik van het fluitje. Wat je dan af kan vragen is waarom de spreker deze termen en retoriek gebruikt. Wat je ook ziet is dat er vaak doelbewuste fouten worden gemaakt.
Een ‘foutje’ als voorbeeld
Ik heb zo eens voorbij zien komen dat er over de term Boreaal (Gebied in Europa 10.000 jaar geleden, ook een hondenfluitje) werd gezegd dat het de ‘Western hemisphere’ zou betekenen. Terwijl Europa toch duidelijk grotendeels op het oostelijk halfrond ligt. Dit soort vergissingen van zelfbenoemde geleerde politici zijn natuurlijk geen fouten, maar doelbewust gebruikt om het woord ‘Western‘ naar buiten de slingeren als een hondenfluitje.
Plausible Deniability
Beweren dat de neutrale betekenis van het hondenfluitje wordt bedoelt. Hoge kans van slagen. Het probleem met dit hondenfluitje is de bijzonder hoge abstractie ervan. Ook de zeer brede en diepe geschiedenis van deze term, maakt het voor vrijwel iedere hondenfluitspreker in iedere situatie mogelijk om willekeurig een punt in de geschiedenis aan te wijzen als context. En toevallig is dat punt uit de geschiedenis een voorbeeld van gelijkwaardigheid of heeft het niets te maken met de daadwerkelijke context. Als ik spreek over de westerse beschaving, kan ik heel makkelijk uitleggen dat ik het nostalgische idee van vrije ambachten uit de middeleeuwen ten opzichte van conglomeraten in de tegenwoordige tijd daarmee wilde aanhalen, terwijl ik dat helemaal niet bedoel in mijn betoog. De massa slikt dit doorgaans voor zoete koek. En daar is het natuurlijk om te doen. De abstractie en diepte van dit begrip bieden voor iedere kritische ondervraging een gepast nep-antwoord.
Hoe te ontmaskeren?
Een ontmaskering op het gebruik van de term alléén is vrij lastig, gezien de breedheid ervan. Maar niet getreurd. Fascisten en andere extreemrechtse snuiters zijn in wezen trots op hun ideologie en verspreiden genoeg broodkruimels in hun (digitale) leven om wél de juiste context te geven aan hun ‘westerse beschaving’. Het is daarom belangrijk om te weten wie er spreekt. Waar die persoon voor staat en met wie deze persoon optrekt. Een politicus die tegen immigratie is, alt-right demonstraties bijwoont en flauwe grapjes maakt over de holocaust bijvoorbeeld. Dat zijn de personen die je niet moet vertrouwen op hun eerlijkheid als ze een neutrale context toewijzen aan het gebruik van de term westerse beschaving, of afgeleiden daarvan.
Hondenfluitjes 